donderdag 20 april 2017

U Moet Er Maar Mee Leren Leven

Heel veel mensen hebben vervelende klachten waar ze maar niet van af komen. Ik zie, samen met mijn collega-therapeuten van allerlei disciplines, dagelijks mensen met gezondheidsproblemen die soms wel tientallen jaren bestaan. Deze mensen zijn bijna zonder uitzondering al bij de huisarts, fysiotherapeut, manueeltherapeut, medisch specialist en dergelijke geweest. Ik ben als osteopaat nog steeds niet de eerste waar mensen aan denken, maar dat hoeft ook niet.

Het is ook zeker niet zo dat ik hautain afgeef op wat de reguliere medische wereld heet te zijn. Ik ben zelf met veel plezier fysiotherapeut geweest en onderschrijf het belang van dit vak van harte. Ik ben ook enorm blij dat ik in een land woon waar ik naar een huisarts of een ziekenhuis kan als ik ernstig ziek wordt en er verzekerd van ben dat ik de allerbeste medische zorg krijg. Mijn wereld is niet zwart/wit en daarom wordt ik zo langzamerhand wel een beetje moe van de scepsis rond mijn vak. Vaak is de kritiek slecht gefundeerd, gebaseerd op halve kennis en vooringenomenheid. Vandaar dat ik via deze blog maar eens een lans wil breken voor wat de alternatieve therapieën heet te zijn.

Natuurlijk zit en een vleugje zelfpromotie achter dit verhaal, maar de belangrijkste drijfveer is om de huidige koers die de publieke opinie krijgt een beetje bij te sturen. Onder aanvoering van onder anderen de vereniging tegen kwakzalverij lijkt er een maatschappij-brede verkettering gaande van alles en iedereen die niet op een universiteit medicijnen (let op ik gebruik bewust niet het woord geneeskunde) heeft gestudeerd.

De eerder genoemde vereniging tegen kwakzalverij heeft haar definitie voor kwakzalver zodanig aangepast dat praktisch iedereen die geen arts is er onder valt. Zowiezo alle alternatieve therapieën, zonder onderscheidt en owee als je als arts een dezer therapieën bedrijft. Is dat terecht? Ik denk het niet. Als de reguliere medische wetenschap de wijsheid inderdaad in pacht had, had ik er volkomen vrede mee. Ga ik lekker wat anders doen, bonsaiboompjes kweken ofzo. Maar jammer genoeg is dat niet zo. Er zijn vele duizenden patiënten die gezondheidsproblemen hebben die hun heil niet vinden bij de (huis) arts. Dit wordt dan vervolgens afgedaan als "psychisch" en verder genegeerd, maar de patiënt is ook een persoon, een mens die lijdt en die persoon heeft recht op een alternatief.

Om het onderscheidt te maken tussen regulier en alternatief (en eigenlijk tussen goed en slecht) worden vaak dezelfde argumenten gebruikt die ik hier in ieder geval een beetje wil relativeren.

1. Wet BIG.

Allereerst kennen we in Nederland de wet BIG, de wet "Beroepen Individuele Gezondheidszorg". Dit is een lijst van praktisanten van een bepaalt aantal disciplines. Het is een lijst van dokters, zeg maar, gegroepeerd naar wat voor dokter je bent. Er staan niet alleen artsen in, maar bijvoorbeeld ook fysiotherapeuten, omdat fysiotherapie "op de lijst staat". De Wet BIG stamt uit 1993 en toen is dat lijstje van beroepen samengesteld. Vanaf dat moment is er een duidelijk onderscheidt (wettelijk) ontstaan tussen "regulier" en "alternatief". Je staat erin of niet, zeg maar.

Alleen is dat eigenlijk niet terecht. De wet was namelijk juist bedoeld om zoveel mogelijk mensen in staat te stellen zorg te verlenen, met een eigen verantwoordelijkheid. Daarnaast heeft de wet als functie om:
  • de kwaliteit van de uitoefening van de gezondheidszorg te bewaken en zorgvragers te behoeden tegen onzorgvuldig handelen door zorgverleners.
  • daar waar nodig zaken apart regelen (alleen voor bepaalde handelingen en bepaalde beroepen)


Plat gezegd: de wet is bedoeld als bescherming van patiënten tegen onbevoegd en schadelijke handelingen. Daarom staan chirurgen en medicijnverstrekkende disciplines in de BIG. Vanuit dat uitgangspunt zou fysiotherapie er eigenlijk niet in hoeven staan omdat het geen potentiële gevaarlijke therapie is. Het regelt wie wat mag doen, zodat de bakker vervolgt kan worden als hij besluit openhart-operaties uit te voeren in zijn vrije tijd.
De wet maakt juist de inzet van alternatieve therapieën mogelijk door de bevoegdheden te kaderen.

2. Wetenschap.

Een ander veel gebruikt argument is dat alternatieve therapieën niet wetenschappelijk bewezen zouden zijn. Nu valt dat vaak ontzettend mee en wordt er ontzettend veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar alternatieve therapieën, maar daar gaat het niet eens om.
Als je stelt dat een bewering niet wetenschappelijk is onderbouwd door onderzoek, kun je niets zeggen over de juistheid van de bewering. Je kunt dus pas zeggen dat een alternatieve therapie niet werkt als je het hebt onderzocht. Het argument dat een therapie niet werkt omdat er geen wetenschappelijk bewijs voor is, is dus fundamenteel onjuist.

3. Denkmodellen

Alternatieve therapieën worden vaak simpelweg afgerekend op de basisvisie van de therapie in kwestie. Eigenlijk is het zo dat hoe verder het denkmodel afstaat van het huidige, algemeen geaccepteerde, reguliere denkmodel, hoe onjuister dit denkmodel wordt gevonden. 
Dit punt haakt in op het vorige punt, wetenschap. In discussies met reguliere artsen worden alternatieve therapieën al snel afgedaan als onzin omdat de gedachte niet strookt met de kennis die de betreffende arts hanteert. Dit is met een mooie wetenschappelijke uitspraak "Authority based". Dus een mening die op autoriteit (van het medisch model) is gebaseerd. Men vindt dat het niet klopt. Wetenschappelijk gezien is dit de zwakst mogelijke uitspraak.

De argumenten tegen alternatieve therapieën zijn dus zwak en discutabel. Maar So What? De huisarts weet toch wel wat goed voor me is?
Nou ja, niet altijd dus. De uitspraken "we kunnen niets voor u doen" en " u moet er maar mee leren leven" horen niet thuis in de gezondheidszorg. De patiënt heeft recht op een oplossing van zijn klachten en een betere samenwerking tussen "regulier" en "alternatief" is op zijn plaats.

Axel Staps D.O.-mro


Axel Staps is osteopaat te Haarlem en gespecialiseerd in het oplossen van chronisch gezondheidsklachten.


Interessant? Abonneer u op deze blog of lees ook deze blog over osteopathie!